“SAATLİ BOMBANIN ÜZERİNDE OTURUYORLAR”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ekonomi Masası Üyesi ve Yalova Milletvekili Tahsin Becan’ın imar affından yararlanan konut ve işyerleri hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunduğu soru önergesine yanıt veren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, imar barışı kapsamında Yalova’da toplam 11 bin 584 yapı kayıt belgesi düzenlendiğini açıkladı. Bakan Özhaseki ayrıca kent genelinde depreme karşı dayanaksız olduğu tespit edilen 885 riskli yapının da yıkıldığını bildirdi.
Risk altındaki Yalova’nın depreme hazırlıklı hale getirilmesi bir yana imar affı ile yıkıma karşı savunmasız bırakıldığını kaydeden Becan, 4 bin 334’ü il merkezinde, bin 690’ı Çınarcık’ta, bin 621’i Altınova’da, bin 584’ü Çiftlikköy’de, bin 91’i Armutlu’da ve 503 adedi Termal’de olmak üzere yapı kayıt belgesi verilen 10 bin 823 yapının adeta birer saatli bomba olduğunu belirterek, olası bir depremde bu yapılarda meydana gelebilecek can kayıplarının vebalinin çok ağır olacağını söyledi.
“Yalova bu hızla depreme hazırlanamaz”
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanunun 2012 yılında yürürlüğe girdiğini anımsatan CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, kent genelinde o tarihten bugüne kadar 939 adet yapı için risk tespiti başvurusunda bulunulduğunu belirterek, “Deprem etkilerinin azaltılması için riskli yapıların hızlı ve etkili biçimde tespit edilmesi önemlidir. Oysa geride kalan 12 yılda Yalova’da sadece 935 adet riskli yapı tespit edilebilmiş. Yalova bu hızla depreme hazırlanamaz” dedi.
Riskli yapılar nerede?
Yalova’nın “Riskli Yapı Haritası”nı da açıklayan Becan, 2012-2023 yılları arasında kent merkezinde 533, Çiftlikköy’de 188, Çınarcık’ta 115, Altınova’da 52, Armutlu’da 41 ve Termal’de 6 adet olmak üzere toplan 935 riskli yapı tespit edildiğini ve bunlardan 885’inin yıkıldığını bildirdi.
Bakan’dan itiraf gibi cevap
Öte taraftan Resmî Gazete’de yayımlandığı günden beri yoğun eleştirilere maruz kalan imar affının bir seçim yatırımı olduğuna ilişkin itirazların Bakan Özhaseki’nin verdiği yanıtlarla tescillendiğini savunan CHP’li Becan, mevcut yasadan yararlanması mümkün olmayanların da imar affından faydalandığını açıkladı. Becan, “Yalova’da verilen 11 bin 584 yapı kayıt belgesinden 761’inin mevzuata aykırı olduğu veya mahkeme tarafından iptal edildiği ortaya çıktı. Ne yazık ki insan hayatını hiçe sayan imar affı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş için sorumsuzca bir propaganda aracı olarak kullanıldı” diye konuştu.
“En az 50 bin kişi risk altında yaşıyor”
2002-2022 yılları arasında Yalova genelinde toplam 13 bin 590 ikamet amaçlı yapı ruhsatı verildiğini ifade eden CHP’li Becan, bu sayının 71 bin 826 daireye karşılık geldiğini anımsatarak, “2012 yılında 6306 sayılı kanun çıkartıldı. Bu kanunun amacı, afet riski altındaki alanlar ile riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde sağlıklı ve güvenli yaşama çevreleri oluşturmaktı. 2012’den beri afet riski bakımdan yapı denetimlerinin çok sıkı olduğunu, her şeyin kitabına ve kuralına uygun yapıldığını farz etsek bile Yalova’da bu tarihten önce yapı ruhsat izni verilmiş ikamet amaçlı 5 bin 102 yapıda toplam 16 bin 706 daire var. Bunların gerçekten deprem yönetmeliğine uygun yapılıp yapılmadığı bilinmiyor. Her bir dairede TÜİK hanehalkı standartlarına göre ortama 3 kişi yaşadığını varsayarsak, yaklaşık 50 binden fazla yurttaşımız risk altında.
“Kaçak ve riskli yapılar affedildi. af değil, planlama şart”
2018’de yapılan imar affıyla Yalova genelinde verilen yapı kayıt belgelerinden 10 bin 823’ünün aktif ve geçerli olduğunu açıklayan CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, dayanıksız yapı stokunun dönüştürülmesi yerine kanun koyucu eliyle yasallaştırılarak kullanılmasının kabul edilemez olduğunu ifade etti. “Af değil planlama şart” diyen Becan şöyle konuştu: “1999 Marmara Depremi sonrasında yapıların projelendirilmesi, ruhsatlandırılması, inşa edilmesi ve tüm bu süreçlerin denetlenmesine yönelik güçlü bir irade ortaya çıktı. Türkiye Büyük Millet Meclisi bu yönde kararlı adımlar attı. Ne zaman ki iktidarın gücü azaldı devreye ‘imar affı’ kartı girdi. ‘Devlet milletiyle helalleşiyor’ denilerek pazarlanan imar barışı deprem riskini azaltmayı hedefleyen mevzuatı ve idari işleyişi felce uğrattı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin soru önergesine verdiği yanıtların deprem riskini yakından hisseden Yalova için alarm zillerinin çalması anlamına geldiğini kaydeden Becan, deprem yönetmeliğine ve ruhsata aykırı yapılara 'yapı kayıt belgesi' verilmesinin ölümcül sonuçlarının olduğunun 6 Şubat depremlerinde en acı şekilde tecrübe edildiğini söyledi.