KARAÇAM DEPREMDE HAYATTA KALMANIN ALTIN KURALLARINI ANLATTI
Kahramanmaraş merkezli yaşanan deprem herkes de deprem korkusunu bir kez daha canlandırdı. MAG-DER Başkanı Sabri Karaçam deprem öncesi, anı ve sonrasında alınacak tedbirlerin ve uyulacak birkaç altın kuralın hayat kurtaracağını ifade etti. Marmara’da zamanını bilemesek de bir depremin meydana geleceğini hatırlatan Karaçam depremzedelere deprem öncesi, anı ve sonrası ile ilgili şu önerilerde bulundu.
“Ölümlerin yüzde 3’ü devrilen malzemelerden kaynaklanır”
Depremlerde ölümlerin yüzde 3’lük kısmının insanların üzerine düşen dolap ve vitrin gibi sabitlenmemiş ev eşyalarından kaynaklandığını dile getiren MAG-DER Başkanı Sabri Karaçam, “Amacımız depremi hatırlatmak değil. Biz hatırlatmasak da Marmara’da bir deprem meydana gelecek. Ve biz buna hazırlıklı olmak zorundayız. Depremle yatıp kalkmayın deprem normal bir olaydır. Deprem öldürmez bina öldürür, bilinçli olmak deprem risklerini azaltır. Yaralanmaların yüzde 50’si ölümlerin yüzde 3 yapısal olmayan elemanlardan kaynaklanmıştır. Yani bizler sadece evimizdeki elbise dolaplarını, vitrinleri, devrilecek tüm eşyalarımızı basit yöntemlerle sabitlemekle yaralanma ve ölümleri azaltabiliriz. Ayrıca basit tedbirler sonucu hayatta kalanların yaşadığı maddi kayıpları yüzde 30’nu engelleyebiliriz” dedi.
“Mutlaka bir planınız olsun”
Deprem anında neler yapacağınıza yönelik deprem öncesinden bir planın yapılmasının ve buna yönelik hazırlıkların tamamlanmasının çoğu kez hayat kurtarıcı olduğunu dile getiren Karaçam, “Öncelikle yaşadığınız yerleşim biriminin deprem tehlikesi hakkında doğru bilgileri ilgililerden öğrenin. Her odada üzerinize bir şeyin düşmeyeceği sağlam bir yer seçin. Yere yatma, başını koruma ve bir şeye tutunmayı öğrenin ve çocuklarınıza da öğretin. Aileniz içinde depremin ne olduğu ve bir deprem sırasında neler yapabileceğiniz konusu konuştunuz mu? Bir deprem planı hazırladınız mı? Bir deprem planı hazırlayıp, bu plana göre nasıl davranmamız gerektiğinin tatbikatını zaman zaman yapmalıyız. Deprem sırasında mümkün olduğu kadar sakin olunuz ve çevrenizdekileri sakinleştirmeye çalışınız. Kapalı bir yerde iseniz düşebilecek eşya ve nesnelere dikkat ediniz. Başınızı yastık, minder ve benzeri eşyalarla koruyunuz? Dış duvarlar daha çabuk yıkılırlar, çok güvenli değildir, ancak ilk kurtarılanlar dış duvarlardan çok uzakta olmayanlardır. Ayna, pencere ve üzerinize düşebilecek eşyalardan korunun. Tehlikede iseniz; sakin bir şekilde kanepe ve koltuk aralarına ve benzeri sağlam eşyaların yanına hedef küçülterek ‘çök, kapan, tutun veya uzan’ tekniği ile korununuz. Mutfakta iseniz gaz ve elektriğe dikkat edin. Çatal, bıçak gibi çok sayıdaki kesici delici aletler ve ezilmeyle etrafa saçılabilecek tabak, çanak, tencere ve kapakların hepsi buradadır. Mümkünse daha önce tespit ettiğiniz ev iç toplanma alanına gidiniz. Dışarıya koşarak kaçmayınız. Dışarıya ulaşacak zaman bulamayabilirsiniz. Özellikle binaların üst katlarında iseniz evinizin dış kapısını açarak evinizin daha önceden belirlediğiniz güvenli bir yerinde korununuz.
“Hemen merdiven boşluğuna çıkmayın”
Depremden hemen sonra merdiven boşluklarına çıkmanın da son derece tehlikeli olduğunu hatırlatan Karaçam, “Çok katlı binalarda deprem başladığı anda hemen merdiven boşluğuna çıkılmamalı ve asansörler kullanılmamalıdır. Şayet binada bulunan herkes merdiven boşluğuna çıkacak olursa panik nedeniyle yaralanma ve ölümler olabilir. Deprem anında dışarıda iseniz; yüksek binalardan, elektrik hatlarından ve devrilebilecek şeylerden uzak durunuz. Cadde ve sokak boyunca koşmayınız, varsa boş alan ve parklara sığınınız. Deprem anında otomobilde iseniz; otomobilinizi emniyetli bir yere park edip, motoru durdurunuz ve otomobilin içinde oturunuz. Deprem anında sahilden uzak durunuz. Trafiğin tıkanabileceğini düşünerek aracınızı açık alanlara doğru sürünüz. Görevliler ve acil durumlar için kullanılacak ana yol ve merkezi yerleri işgal etmeyiniz. Yardıma muhtaç kişilere yardım ediniz. Evinizde apartmanların dış duvarları genelde boşluğa dökülürler. Bu yüzden tehlikelidir. Ancak kurtarma ekipleri için daha uygundur. Dış duvarı olan odalarda sağlam yerlerde durmaya çalışın. Sarsıntı sırasında başınıza düşecek cisimlerin duvardaki tabloların, süs eşyalarının, kitap raflarının olduğu yerler tehlikelidir. Devrilebilecek mobilyalar tehlikelidir. Pencere kenarları, hem dış duvar olduklarından hem de camları kırılabileceğinden tehlikelidir. Evinizi terk ederken eğer varsa asansörü kullanmak tehlikelidir. Merdivenler depremden zarar görmüş olabilir; dışarı çıkmak için merdivenleri kullanmaya karar verdiyseniz dikkatli olunuz. Camdan atlamak çoğu durumda tehlikelidir; atlamak zorunda kalırsanız yerde bulunan yumuşak bir şeylerin üzerine atlamaya çalışın evden çıkarken yalınayak olmamaya çalışın; cam kırıklarına basıp yaranabilirsiniz” diye konuştu.
“Elektrik ve doğalgazı kapatın”
Deprem geçtikten sonra evi terk etmeden mutlaka elektrik ve doğalgazın kapatılması gerektiğini dile getiren MAG-DER Başkanı Sabri Karaçam, “Deprem sonrası ocağı, sobayı söndürünüz, elektrikle çalışan aletler varsa kapatınız. Gerekiyorsa el feneri kullanmaya gayret edin. Çünkü bunu yapmanız gerekir öncelikle LPG tüpü, doğalgaz ve su vanalarını kapatınız. Elektrik sigortalarını kapatınız. Ağır bir gaz kokusu hâkim se kıvılcım yaratacak hiçbir hareket yapmayın. Bu durumda sigortaları ellemeyin, anahtarları dahi açıksa kapatmayın, kapalıysa açmayın, mum kibrit yakmayın, asansörü çalıştırmayın. Soğukkanlı şekilde bir an önce ortamı terk etmeye çalışın. Bulunduğunuz binayı soğukkanlılıkla terk ediniz. Binayı terk ederken asansörü kullanmayınız. Yüksek duvar diplerinde, uçurum kenarlarında ve dik kayaların yakınında durmayınız. Elektrik hatlarından ve direklerinden uzak durunuz. Hasarı azda olsa, yetkililer izin vermedikçe evinize girmeyiniz” şeklinde konuştu.